Norsk Ordliste

Av
Lars Eskeland
Avprent av sette utgåva som kom i 1921

Utgjeve av Norrønalaget Bragr i Bergen i 1997 (ISBN 82-91639-01-9).
Netutgåva i januar 2006 ved Lars-Toralf Storstrand og Olav Torheim.
Netportalen sambandet.no ||| Tidskriftet Målmannen


A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z Æ Ø Å

abbedisse ei, leidar for nonnekloster
abbet ein, leidar for munkekloster
abc-bok ei, gamalt namn på lærebok i språk
abnorm(t) ~skule, spesialskule
absolusjon ein, tilsegjing av syndeforlating
absolutt udiskutabelt
abstrahera (a el te)
Abyssinia Historisk landskap
addend ein
addisjon ein, å leggja saman tal.
adekvat høveleg
adel Ein; ~s-mann, ~stand. Adeleg, adelskap, ein
adhesjon Ein: vedheng
adjektiv eit
adjutant ein
adla  
administrasjon ein
adresse ei el. ein
Adriahavet Havområde millom Italia og Balkan
advent(e) ei
adv. eit
advokat ein
aeroplan eit: sjå fly, flygemaskin
affære ein (ei): sak i
Afrika Kontinent, sunnan om Midhavet
afrikanar Ein, ålmenn nemning på innbyggjarar i Afrika
aftan ein
aga ~i
Agder Aust- og Vest- Fylke på Sør-vest og Sør-Austlandet.
Agder på A. ikkje i A.
age ein: ~løyse, ~sam
agg eit: ~full
agge ein: tonn, flik
agitasjon ein
agn Eit; ~hald
agner Fl.; agnut: full av agner
agnor ei: agnhald
agronom ein
agurk ein
aka (ek, ok, eke el. a)
akademi eit
akademikar ein
akevitt ein
akkeleie ei urt
akkord ein
akkordera (a el. te)
akrobat ein
aks eit
akse ein
aksel ei, aksle~ ~bein, ~blad
aksept ein
akseptera (a el. te): godtaka
aksje ein
aksla  
akster ein: køyring
akt ei (gjeva akt)
akt ei (i spelstykke): vending
akta : seg
aktig (som aktar seg)
aktuell (lt)
akustikk ein
akutt Brått, typisk nytta om ålvorlege skadar og sjukdomar
akvarell ein
Al ein, alved, ein ~fure, ~god
al eit (t. d. uppal)
ala (el ol ale), el (~er ~te)
Albania Land i Sud-Europa, ved Balkan, ”Ørna sitt Rike”
alde ei: båra, frukt
alder ein, ~dom (~s-forsyrgjing), alders-grense, ~skil, ~svip, ~tillegg
aldrast  
aldri adv. no eller aldri
aldrig noko gamal
Ale ~dyr, ~sau
alen ei, fl. Alner
alkohol ein
all (alt). all maten, alt kornet
all saman alt saman, alle saman
all ting allting
allehande Eit krud (krydder), blanding av fleire ulike krud
alleleis Alleleides, alle stader, alle retningar
aller fl. av all, t.d. aller best, allra
allereide Alt no?
allfader ein
allfares  
allfolkeleg internasjonal
allheimen  
allianse ein
alljamt  
allmakt ei
allmektig Ein som hev all makt (Gud)
allmenning ein
allskule ein, universitet
allslags alle slags
allstad alle stader
allstødt el. allstøtt
alltid El. allstøtt
allvisst  
allvitande Ein som veit alt (Gud)
almanakk ein el. almanakke, ei
alnad ein (av ala)
Alpane Fjellkjede i Sud-Europa
alskyns folk (el. alskens)
alt av all
Alta Kommune i Finnmark, ein altværing
altan ein
altar eit. ~s-folk
altfor stor, a. mykje
aluminium eit
alun eit
alv ein. ~skot, alve-dans, ~land
Alvdal Kommune i Hedmark
alvor sjå ålvor
amanuensis ein (hjelpesmann)
ambar ein. fl. ambrar
ambetta stjorna
ambod ei: reidskap
ambulanse ein: sjukestell
amen Frå hebr. Emet: sanning, um "emunah", "tru" ”Det er sant”, ”sanneleg”
Amerika ~far el. ~fare
amerikanar ein
amma ei amme
ammoniakk ein
ammunisjon ein: (loty)
ampe ein: møde. ~barn, ~løysa, ~sam
amper (tre). ein, a. unge
amputasjon ein: avtaking
amster ein: skunding
anarki eit. ~st ein.
anatomi ein
and ei fl. Ender
and tyder imot: berre brukt i samansetning: andføttes, andror
anda ein. den Heilage Ande. ande-drag, drått, reide, ande
andakt ein el. ei. ei andaktsbok
Andaluçia Distrikt i Spania
andast : døy
andberr um lufti når ande~eimen syner
andbæres imot bårone
andektig Ein som tenkjer over eller grunnar på eitkort
andfares På rad og rekkje
andføttes Fot mot fot
andgjegja ~st: tretta
andkall = andstegg, ein
andlet andletsdrag, eit
andlett frisk um lufti
andlåt eit: dødsstund
andnagl ein, negler
Andorra miniputtstat i pyrenéane.
andpusten tungpusta
andre (av annan). 2dre
andror ein
andsloppen  
andspeglast ha til narr
andstev eit stev
andstraum ein: motstraum
andstøypingar fl. samanførde born
andsvar eit. Andsvarleg
andsynes beint imot
andsøles rangsøles, mot soli, mot klokka
andunge ein
andvarpas anda tungt
andved ein: mot~
andvegesbenk ein
andvér eit: mot~
andvoke ei: svevnløyse
andøva (er de) ro imot vinden
anemi ein: blodløyse
anga ein, ange.
anger ein. Angra
angest ein
ank ein. Anka
anke ein. ~domstol, ~full, ~mål
anker eit. Ankra
ann annig, ant
anna hasta
anna fl. andre
anna i staden for anna enn t.d. alle anna me
annan eit ?ei onnor/anna)
annandag ~jol, ~påske, ~pinse
annankvar ~ mann, onnorkvar kone, annakvart barn
annarleis el. annleis, onnorleides
annars elles
annarsinne ein annan gong
annast ha annvint
anneks eit: undersokn
annig onnug
annsam stressande
annsemd ei
annvinn (~vint); mødesam, travl
ansa  
ansel eit: vimsut, annsemd, ansla
ansjos ein
ant av ann. vera ant um, ha ant med
anten ~ eller
antikk (kt) frå antikken: fornheimen
ap ein: spottegauk
ap eit. apa . ape, ei
apal ein, fl. ~ar el. aplar
aparta folk
apatitt ein (steinslag)
apekatt ein
Apenninane Fjellkjede
apesam Skjemtefull
apokryfisk løyndomsskrifter, skrivne i løynd, ogso kalla pseudepigrafar
apostel ein, fl. apostlar, teneste innan den kristne kyrkja
apotek eit
apparat eit
appell ein appellera (a el. te) anka inn
appelsin ein el. ~e ei
appetitt ein: mathug
apposisjon ein
approbasjon ein: stadfesting
aprikos ein (ei)
aprilsnarr ein
ar ein fl. ar) (flatemål)
Arabia Den arabiske halvøyi, formar Saudi-Arabia, Jemen og ei rekke mindre statar
Aragonia Landskap i Spania, hovudstad Zaragoza
arbeid eit. arbeida (er de)
ard ein: plog. ~a
arg sint, vreid
aritmetikk ein
ark ei på tak, skipet til Noah
ark eit (papir)
arkeologi ein
arkitekt ein
arm ein
arm ein: arming
armod ei. armodsleg
arrest ein
arsenikk ein
artikkel ein fl. artiklar
artium Avsluttande eksamen på vidaregåande skule, allmenfag
arva sjå erva.
arving sjå erving
asa storma :
asa (es, os, ase), gjæra
asal ein. ~bær
asbest ein
Asia Verdsdel, aust for den arabiske verda, omfattar m.a. Kina, India, Japan, og ei rekke andre land.
asjett ein
Askvoll kommune i Sogn og Fjordane
Askøy Øykommune i Hordaland
asparges ein
assessor ein
assimilasjon ein
assistanse ein: hjelp
assuranse ein: trygding
Assyria Historisk landskap, delvis det same som det moderne Syria og Irak
astma ein: kvævesykje
astrologi ein: stjernetyding
astronomi ein: stjernekunne
at eg trur ~ han kjem
atal vondtenkt
ateisme ein: gudsnekting
atelier eit: kunstverkstad
Athen Hovudstad i Grekland
Atlanten Hav, mellom Europa og Amerika, oppkalla etter det mytiske kontinentet Atlantis.
atmosfære ein: lufthav
atom eit
att attare attarste. Att og fram. Att i båten, koma att.
atter (att): tilbake: koma
attvæg som veg attyver
augna øygna
Aurskog Kommune i Akershus
aust og vest ~til, austanfor, ~fjells, ~vind
Aust-Agder fylke
auster ein. Austerlandi, austerlendsk, austleg, austre = øystre
Austevoll kommune i Hordaland, øygruppe
Australia Kontinent i Sud-Austhavet, høyrer inn under Oceania
automobil ein
autoritet ein
av di el. avdi
av garde  
av og til No og då
av stad avstad
avanse ein: vinning
avbakleg  
avbeidra  
avberr (rt)
avbrenna (er de)
avbrikjeleg framifrå
avbrot eit
avdal ein
avdrag eit. ~ast
avdrått ein
aveksa (er te): treskja, trøskja
aversjon ein: mothug
avfal som er å få, ledig; til overs
avfall Eit: bos
avfarsstund ei
avferd ei
avgift ei
avgjerd ei
avgløymd eitkvart ein hev gløymd å gjera
avgrunn ein
avhald eit ~a. avhalds~, ~sak, ~mann
avhalden ein som held seg burte frå ting, serskilt bruka om alkohol
avhenda (er e)
avhol eit
avhovda  
aviatikar ein: fjukar
aviatikk ein: fjuking
avis ei: b.f., avisa
avkjøme eit
avl el. avle, ein grøde
avla ein; . Avlar
avlaga : ~st
avlat eit. ~s-brev
avleggjar ein
avleides el. Avleies, langt burte
avleta  
avliden fægringsord for daud.
avling ei
avloda : hausta inn
avlåt eit.
avlåt eit: skotning, narr
avreida (er de)
avreidsle ei
avrit eit
avsanna  
avsetnad ein
avsides garden ligg avsides... måtte gå avsides
avskil eit
avskræmeleg Eitkvart som skræmer nokon vekk
avskurd ein
avslag eit
avsnøydd Snau
avspegling ei
avstyggje ei
avsøla (er te)
avsøle ei
avsølt som er, ligg på skuggesida, avsøles
avtrykk eit
avtøya snøberr
avund sjå ovund
avundra : beundre
avvand (av venja)
avveges Utanfor allfarveg
avvæpna  
avøyda (er de)
avøyde ei
avøygja (er de) sleppa - auga av
avåt eit
Azorane Øygruppe i Atlanten